การใช้ชีวิตของคนเราในปัจจุบัน โดยเฉพาะการกินนั้น ใครจะคิดว่าจะเป็นสาเหตุต้นๆ ที่ก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาจากเศษอาหาร เศษผักเหลือทิ้งภายในครัวเรือน ที่ค่อยๆ เพิ่มปริมาณมากขึ้น ขยะพวกนี้ทำให้เกิดมลภาวะทางอากาศ เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเป็นจำนวนมากส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมและโลกของเรา การลดการทิ้งให้น้อยลงและใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างรู้คุณค่ามากขึ้นจึงเป็นสิ่งสำคัญ

การปลูกผักสวนครัวกินเองถือเป็นจุดเริ่มต้นเล็กๆ ที่ทุกคนสามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน โดยใช้ทรัพยากรใกล้ตัวที่มาจากธรรมชาติ อย่างเศษพืชที่เหลือจากการทำอาหาร ทั้งส่วนราก เหง้า กิ่ง มาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงที่สุด นอกจากจะช่วยลดขยะภายในครัวแล้ว เรายังไม่ต้องเสียเงินซื้อเมล็ดพันธุ์มาปลูก หรือเสียเงินซื้อผักในตลาด แถมการปลูกผักกินเองยังไม่ต้องพึ่งสารเคมี เรื่องความสดใหม่ก็ไม่ต้องห่วง เพราะอยู่ในบ้านเรานี่เอง คุณค่าทางอาหาร พลังชีวิตและแร่ธาตุจึงมากล้น มั่นใจได้ว่าพืชผักที่กินเข้าไปนั้น สด ปลอดภัย ดีทั้งต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม เรียกได้ว่ามีกินมีใช้ต่อไปอย่างยั่งยืนแน่นอน

การปลูกผักยังเป็นกิจกรรมที่ทำให้เราเข้าใจและรู้สึกเชื่อมโยงกับธรรมชาติมากขึ้นด้วยนะ ใครอยากลอง เรามีผักปลูกง่าย ใช้ระยะเวลาในการเติบโตไม่นาน ที่สำคัญใช้พื้นที่ไม่เยอะมาฝากกัน… พร้อมแล้วก็ไปลุยกันเลย!

สิ่งที่ต้องเตรียม

การเตรียมโคนหรือรากของผัก

ผักปลูกง่ายขึ้นไวที่แนะนำได้แก่ ผักชี ต้นหอม ผักชีฝรั่ง โหระพา กะเพรา สะระแหน่ ควรเลือกต้นที่ดูแล้วมีลำต้นและรากที่แข็งแรงสมบูรณ์ ถ้าสามารถเจาะจงได้ แนะนำให้ซื้อจากร้านขายผักพื้นบ้านที่ปลูกเองขายเอง ไม่ใช้สารเคมี เพราะเมื่อนำมาปลูกจะโตได้เร็วและแข็งแรงมากกว่า

ผักชี ต้นหอม และผักชีฝรั่ง ตัดเหนือโคนขึ้นมาประมาณ 2 นิ้ว ส่วนปลายนำไปประกอบอาหารตามปกติ

โหระพา กะเพรา และสะระแหน่ หลังจากเด็ดใบออกเรียบร้อยแล้ว ให้ตัดก้านออกประมาณ 3 นิ้ว เด็ดใบส่วนยอดให้เหลือประมาณ 3-4 ใบ

อุปกรณ์สำหรับปลูก

กระป๋องนมข้นหวานที่ใช้แล้ว นำมาเจาะรูที่ก้นกระป๋องให้เรียบร้อยประมาณ 4-5 รู เพื่อให้น้ำระบายได้ง่าย หรือใครจะใช้ขวดพลาสติก ถ้วยกระดาษ หรือภาชนะที่ไม่ใช้แล้วมาปลูกก็ได้เช่นกัน

ดิน ถือเป็นปัจจัยที่สำคัญในการเจริญเติบโตของพืช ดินที่ใช้ต้องร่วนซุย ไม่หนักเกินไป ดินยิ่งเบายิ่งดี อย่างเช่นดินที่มีส่วนผสมของกาบมะพร้าว แกลบดิน และปุ๋ยคอกรวมกัน เพื่อทำให้รากของพืชสามารถชอนไชหาน้ำและแร่ธาตุได้ง่าย สามารถซื้อดินตามตลาดต้นไม้ทั่วไปได้เลย

ขั้นตอนการปลูก

การเพาะชำในน้ำ

นำส่วนโคนและก้านที่เด็ดใบออกแล้ว ใส่ในภาชนะ เติมน้ำลงไปให้พอท่วมรากหรือลำต้น แช่น้ำประมาณ 2-3 วัน หมั่นเปลี่ยนน้ำทุกวัน เพื่อป้องกันส่วนรากหรือลำต้นที่จุ่มน้ำอยู่เน่า การแช่น้ำจะกระตุ้นให้รากเจริญเร็วขึ้น เมื่อสังเกตเห็นยอดอ่อนหรือส่วนที่เริ่มงอกขึ้นมาใหม่ ก็นำลงดินได้เลย

การปลูกลงดิน

ใส่ดินลงไปในกระป๋องนมให้สูงประมาณ 2/3 ของกระป๋อง อย่ากดให้ดินแน่นเกินไป วางรากหรือลำต้นที่แตกยอดอ่อนแล้วลงไป กลบด้วยดินอีกครั้ง รดน้ำให้ชุ่ม

ในช่วงแรกควรวางไว้ในที่อากาศถ่ายเทสะดวก มีแสงแดดรำไร รดน้ำเช้า-เย็นประมาณ 1 อาทิตย์ เพื่อให้ลำต้นแข็งแรง ทนต่อสภาพอากาศได้ หลังจากนั้นนำไปวางไว้ในที่ที่มีแสงส่องถึง ควรให้ได้รับแสงในช่วงเช้า รดน้ำเพียงวันละ 1 ครั้ง ใช้เวลาประมาณ 2 อาทิตย์ ต้นอ่อนจึงจะเจริญและแข็งแรงขึ้น เมื่อครบ 1 เดือน จึงจะสามารถตัดนำมารับประทานหรือประกอบอาหารได้

หลังจากทดลองคลุกคลีเป็นเกษตรกรประจำบริษัทมาเกือบเดือน การปลูกผักครั้งนี้ทำให้เรามีงานอดิเรกสนุกๆ เพิ่มขึ้นมาอีกหนึ่งงาน ทุกวันแม้ตารางชีวิตจะยุ่งมากแค่ไหนก็ต้องแบ่งเวลามาดูแล รดน้ำ พรวนดิน ผักเหล่านี้ ช่วงแรกที่ปลูกลุ้นมากว่าผักจะโตจริงๆ ใช่ไหม จะง่ายเหมือนในกระทู้หรือคลิปวิดีโอที่เคยดูไหมนะ เมื่อได้ลองปลูกเองก็ค้นพบว่ามันไม่ง่ายเลย… แต่ก็ไม่ยากอย่างที่คิด ที่สำคัญ พอได้เห็นผักแตกยอดอ่อน เห็นลำต้นที่เริ่มเจริญเติบโตขึ้น ทั้งดีใจและภูมิใจสุดๆ เหมือนเห็นลูกกำลังโตอย่างไรอย่างนั้นเลย

นอกจากการได้ปลูกผักสวนครัวที่รักษ์โลกและปลอดภัยไว้กินเอง ผักเหล่านี้ยังทำให้เราได้เรียนรู้และเข้าใจธรรมชาติของผัก รู้จักการดูแลเอาใจใส่ ให้ความสำคัญและเห็นคุณค่าของสิ่งต่างๆ ที่ได้มามากขึ้น แน่นอนว่าการซื้อผักจากตลาดง่ายกว่า แต่สักครั้งหนึ่งของชีวิต (หรือหลายๆ ครั้งยิ่งดี) ก็อยากให้ทุกคนได้ลองสัมผัสความรู้สึกดีใจและภูมิใจ ที่เห็นสิ่งที่เราฟูมฟักดูแลออกดอกออกผล ซึ่งเป็นความรู้สึกที่ดีมากจริงๆ