ไม่มีใครเลือกสถานที่เกิดและเติบโตได้ เราไม่ได้เป็นคนกำหนดชะตาแห่งการลืมตาดูโลกใบนี้ของตัวเอง บุญทำกรรมแต่งหรือไม่ฉันไม่รู้ หรือพระเจ้าผู้สูงส่งสัพพัญญูเป็นผู้กำหนดกันนะ แต่จะด้วยเหตุผลกลใดของจักรวาลอันกว้างใหญ่ซึ่งฉันเองไม่อาจเข้าใจได้ ฉันถือกำเนิด เติบโต และในที่สุดก็มาหยุดอยู่ ณ ปัจจุบันที่ประเทศปานามา และฉันบอกได้ค่อนข้างเต็มปากเต็มคำว่า ‘กาแฟ’ นั่นแหละ นำพามายังดินแดนนี้ 

ชื่อเสียงเรียงนามของฉันคือ วาเลนติน่า เปโดรดติ ค่ะ พื้นเพเป็นคนเวเนซุเอลา ก็ประเทศที่ขึ้นชื่อเรื่องสาวงามประกวดเวทีนางงามจักรวาลแล้วได้เข้ารอบลึกๆ แทบทุกปีไงคะ เรายังขึ้นชื่อเรื่องการเต้นซัลซ่าด้วย แต่ดูเหมือนว่าปัจจุบันนี้ทั่วโลกมองประเทศของฉันว่าล่มสลายด้านเศรษฐกิจ ซึ่งก็เป็นความจริง ผู้คนจำนวนมากจำต้องอพยพออกไปพึ่งพิงประเทศอื่นๆ ในทวีปอเมริกากลางและใต้กันนับล้าน ความผิดพลาดของนโยบายรัฐเป็นสาเหตุหลักของปัญหาหนักหน่วงที่พวกเราชาวเวเนซูเอลาต้องเผชิญกัน เป็นเรื่องเศร้าและหนักหนา ทำไงได้ล่ะ ผลกระทบเช่นนี้ สิ่งที่ทำได้คือยอมรับมัน แล้วหาทางออกที่ดีที่สุด และ ‘ดำเนินชีวิตต่อไป’ บางทีชีวิตไม่ได้ให้ทางเลือกมากนัก แต่ตราบใดที่ยังมีลมหายใจก็ไม่อาจยอมศิโรราบ

ฉันเกิดและเติบโตในประเทศอันเป็นที่รัก ร่ำเรียน ทำงาน ใช้ชีวิตตามปกติ จนกระทั่งสัญญาณไม่ค่อยดีก่อตัว เค้ารางความถดถอยของการบริหารประเทศปรากฏชัดขึ้นเรื่อยๆ ขณะนั้นคนเริ่มไหวตัวและหาทางออกสำหรับอนาคตของตนเองกัน ซึ่งก็รวมทั้งตัวฉันเองด้วย จังหวะเหมาะ ฉันได้ทุนเรียนต่อปริญญาโทที่ประเทศเม็กซิโก เมื่อได้ย้ายไปอยู่ ก็รู้สึกตกหลุมรักทุกอย่างของที่นั่น และที่นั่นเอง ฉันเริ่มจริงจังเรื่องกาแฟ ทำวิจัยด้านนี้โดยเฉพาะ แต่ก็นั่นแหละ โชคชะตามักเล่นตลกกับเราเสมอ หลังเรียนจบ ฉันสมัครและได้เข้าทำงานเป็นพนักงานของบริษัทกาแฟแห่งหนึ่งในปานามา ประเทศในอเมริกากลาง ประจำการที่เมืองเล็กบนเขาโบเกเต จริงอยู่ การได้ทำงานกาแฟเป็นสิ่งที่ฉันรัก แต่เมืองนี้เล็กเกินไป ฉันชอบเมืองใหญ่มากกว่า เพราะมีสีสันและความเคลื่อนไหวมากกว่า มีความน่าสนใจกว่า กิจกรรมสนุกก็มากกว่า แต่ทำไงได้ บางครั้งเราก็ไม่อาจเลือกหรือบังคับให้ทุกอย่างเป็นไปตามความคาดหวังของเราไปเสียหมดนี่นา ฉันยอมรับชีวิตที่นี่เพราะรู้ว่าเป็นโอกาสดีในการขุดลึกลงไปในอาชีพที่ตัวเองหลงใหล อีกทั้งยังเป็นการสั่งสมประสบการณ์เพื่อในที่สุดจะได้กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนี้

งานที่ฉันทำในช่วงปีแรกยังไม่มีความชัดเจน แต่ล่วงเข้าสู่ปีที่สองเริ่มโฟกัสไปที่การวิจัยย่อยภายในไร่กาแฟ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องปริมาณธาตุอาหารที่ต้นกาแฟต้องการ หรือการทำปุ๋ยมูลไส้เดือนจากของเหลือจากกระบวนการผลิตและแปรรูป นอกจากนั้น ฉันยังเริ่มเข้าไปรับหน้าที่ในการตรวจสอบคุณภาพผลผลิต โดยเรียกตัวอย่างกาแฟแต่ละชุดที่เก็บในโกดัง เอามาคั่วด้วยเครื่องคั่วตัวเล็ก จากนั้นก็นำมาบดเพื่อดมและชิมรสชาติ ภาษากาแฟเขาเรียกว่าคัปปิ้งไงคะ จุดประสงค์ก็เพื่อวิเคราะห์และลงความเห็นเกี่ยวกับคุณภาพกาแฟแต่ละตัว ซึ่งส่งผลต่อราคาที่จะขายสู่ท้องตลาด การคุมคุณภาพให้ได้นั้นจะทำให้ในระยะยาวแล้วผู้ซื้อจะเกิดความไว้เนื้อเชื่อใจ นับเป็นการสร้างความสัมพันธ์ทางด้านการค้าระยะยาวกับคู่ค้านั่นเอง ไม่เฉพาะเรื่องกลิ่นและรสชาติกาแฟ ในห้องแล็บยังต้องมีการเก็บข้อมูลเรื่องความผิดปกติของเมล็ดกาแฟด้วย ลักษณะทางกายภาพที่ไม่ได้มาตรฐานจะถูกคัดออก นำไปขายเป็นกาแฟตกเกรดแทน เฉพาะเมล็ดกาแฟที่สมบูรณ์เท่านั้นที่เข้าสู่ตลาดกาแฟพิเศษได้

จริงอยู่ การทำงานในห้องปฏิบัติการในฐานะเจ้าหน้าควบคุมคุณภาพทำให้ได้ประสบการณ์และทักษะมากมาย แต่ฉันก็รู้สึกว่ายังคงจำเป็นต้องไปลงเรียนจริงจังด้านนี้ จึงตัดสินใจเทคคอร์ส Q Grader ซึ่งสอนครอบคลุมทุกอย่างเกี่ยวกับการตรวจสอบคุณภาพกาแฟ อีกทั้งยังมีการสอบหลังจบการเรียนการสอน หากสอบผ่านก็จะได้รับการรับรองโดยสถาบันกาแฟซึ่งได้รับการยอมรับในระดับสากลว่าเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านนี้แล้ว ซึ่งแน่นอน ความพยายามของฉันทำให้ฉันเรียนและสอบเป็น Q Grader ได้ในที่สุด นับเป็นบันไดอีกก้าวของความสำเร็จในสายงานด้านนี้

เรื่องสนุกๆ เกี่ยวกับกาแฟไม่เคยสิ้นสุด เหมือนฉันจะรู้ประมาณหนึ่งแล้ว แต่ในความเป็นจริงก็คือยังมีอีกมากมายที่ยังสามารถเรียนรู้ ขุดคุ้ยลึกลงไปอีกเพื่อจะเข้าใจศาสตร์และศิลป์ของการ ‘ทำ’ กาแฟ อย่างปีที่แล้วกับปีนี้พวกเราก็เริ่มทดลองแปรรูปแบบใหม่ๆ ต่างจากการแปรรูปแบบปกติที่ทำอยู่ ปีนี้ลองนำผลกาแฟสุกที่เก็บจากไร่มาหมักในถังหมักดูบ้าง รายละเอียดพวกนี้เป็นสิ่งที่ชวนตื่นเต้น อยากรู้ว่าผลจะออกมาเป็นอย่างไร

ปานามายังเป็นประเทศที่ขึ้นชื่อเรื่องกาแฟคุณภาพสูง ทุกปีมีการจัดแข่งขันสุดยอดกาแฟปานามา ฉันสมัครและเข้าไปมีส่วนร่วมในการตัดสินการประกวดด้วย และล่าสุดก็ได้อยู่ในทีมของผู้ตัดสินการแข่งขันชิงแชมป์บาริสต้าแห่งประเทศปานามาเช่นกัน

แม้ไม่รู้ว่าอนาคตจะเป็นอย่างไร แต่ฉันมีความหวังอยู่เสมอว่า วันหนึ่งประเทศของฉันจะกลับคืนสู่สภาวะปกติ และเมื่อนั้น ฉันจะกลับไปเริ่มต้นชีวิตที่นั่นอีกครั้ง และแน่นอน สิ่งที่ฉันวาดฝันไว้ก็คือการมีไร่กาแฟเป็นของตัวเอง