เปิด "ตำราอาหาร" ได้ที่นี่

 

food story

‘เหยียบกั้ง’ เขาทำกันยังไง?

Story by กฤติน ศรีบุตร

ว่าด้วยเรื่องกั้งชาว KRUA.CO คงรู้จักกันดีอยู่แล้ว แต่เวลาหาเจ้ากั้งนี่นะบอกเลยครับว่าไม่ง่าย รู้ไหมว่าการหากั้ง ชาวประมงที่ตราดจะใช้วิธีการถีบหรือเหยียบแต่เราจะถีบจะเหยียบอย่างไรให้ได้กั้งล่ะ? แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าเจ้ากั้งอยู่ตรงส่วนไหนของทะเล วันนี้ผมจะพาทุกคนไปหาคำตอบกันครับ

 

 

 

 

ตอนนี้ผมยังคงอยู่ที่จังหวัดตราด คราวก่อนเราได้ตามล่าหาเพรียงที่บ้านปากคลองน้ำเชี่ยวกันแล้ว (บุกป่าโกงกาง ตามหา ‘เพรียง’ สัตว์สุดแปลก) ก่อนเดินทางมาผมได้หาข้อมูลคร่าวๆ เห็นว่ามีหมู่บ้านใกล้ๆ ขึ้นชื่อเรื่องกั้งในระดับที่ว่าเป็นกั้งดีที่สุดในน่านน้ำอ่าวไทย ตัวใหญ่ตัวโต ไปหาจับเองได้ พอได้ทราบชื่อเสียงเรียงนามกันแล้วจึงตัดสินใจได้ไม่ยากเลย

 

 

 

 

เมื่อภารกิจเสร็จสิ้นจากหมู่บ้านปากคลองน้ำเชี่ยวเราเลยย้ายสำมะโนครัวไปยัง ‘หมู่บ้านท่าระแนะ’ กันครับ

 

 

 

 

บ้านท่าระแนะเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ตำแหน่งของหมู่บ้านอยู่ติดทะเล อยู่ในอำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด เป็นพื้นที่ที่มีป่าชายเลนล้อมรอบ เส้นทางของสายน้ำจะเชื่อมกับแม่น้ำใหญ่ลงไปสู่ทะเล และเป็นแหล่งหากินของชาวบ้าน ชาวบ้านส่วนใหญ่จึงมีอาชีพประมงเป็นหลัก

 

 

 

 

 

 

 

 

นอกจากกั้งที่ขึ้นชื่อแล้ว ยังมีหอยพอก หอยแครง ปูแป้น ปูดำ ปลาอีกหลากหลายชนิด เป็นผลจากความอุดมสมบูรณ์จึงมีความหลากหลายทางชีวภาพอีกทั้งมีการอนุรักษ์เพื่อการมุ่งเน้นพัฒนาหมู่บ้านให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเพื่อการพัฒนา ความเป็นอยู่ของชาวบ้านในชุมชนอย่างยั่งยืน พาท่องเที่ยวเรียนรู้เชิงนิเวศ ด้วยความที่เป็นป่าชายเลนผืนใหญ่ ขนาด 2,000 ไร่ อายุกว่า 100 ปี ต้นไม้แต่ละต้นมีขนาดใหญ่มากจนกลายเป็นอัศจรรย์ป่าชายเลน ถูกจัดให้เป็น 1 ใน สถานที่ท่องเที่ยว Unseen แห่งจังหวัดตราด

 

 

 

 

 

 

 

 

พอเราเข้ามาในหมู่บ้าน ผู้ใหญ่สายชล ก็เข้ามาต้อนรับทันที ผู้ใหญ่สายชลเป็นผู้นำหมู่บ้านของที่นี่ครับ หากจะติดต่อเพื่อท่องเที่ยวติดต่อแกได้เลย (เดี๋ยวผมจะทิ้งช่องทางการติดต่อไว้ด้านล่างนะครับ)

 

 

 

 

เป็นไงบ้างเที่ยวสนุกไหม มาถึงไวกันมากเลย จะได้ไปเหยียบกั้งกัน ผู้ใหญ่ขอฝากพวกเอ็งไว้กับน้าแป๊ะ พอดีวันนี้ติดธุระไม่ได้ลงเรือไปด้วย แต่ดีแล้วที่มาวันนี้น้ำกำลังลงพอดี

 

 

 

 

น่าเสียดายครับที่ผู้ใหญ่สายชลไม่ได้ลงเรือไปด้วยกัน

 

 

 

 

แต่โชคดีมากเลยครับก่อนเดินทางผมทำการบ้านมาก่อน หากเพื่อนๆ จะเดินทางมาหากั้ง จำเป็นต้องเช็คปฎิทินน้ำก่อน วันที่ไปมีน้ำขึ้นหรือน้ำลงอย่างไร หากน้ำขึ้นก็อาจออกไปหากั้งได้ยาก ดีไม่ดีถึงขั้นเสียเที่ยวเสียเวลากันได้เลย

 

 

 

 

ฤดูกาลหากั้งที่นี่ จะเริ่มช่วงไตรมาสแรก-ไตรมาสที่สองของปี ช่วงที่พบเจอกั้งมากสุดจะเป็นช่วงเดือนกุมภาพันธ์-พฤษภาคม กั้งที่หาได้เป็นกั้งขาว ลักษณะตัวใหญ่กว่าที่อื่นเพราะเป็นกั้งที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ธรรมชาติ เต็มไปด้วยอาหารดี เพียงพอและเหมาะสมกับสัตว์ทะเล

 

 

 

 

ครั้งนี้ต้องอาศัยเรือของน้าแป๊ะผู้อาสาพาไปเหยียบกั้งในวันนี้ครับ ฝีมือการขับเรือของน้าแป๊ะไม่ธรรมดาเลย บอกเลยว่าหากชอบความว่องไว ให้เรียกใช้บริการได้เลย นอกจากฝีมือการขับเรือของน้าแป้ะแล้ว ฝีมือการหากั้งของแกก็ไม่แพ้ใครเลยครับ

 

 

 

 

 

 

 

 

เราต้องเดินทางจากบ้านท่าระแนะไปยังพื้นที่ชื่อว่า ‘อ่าวตราด ลักษณะเป็นเวิ้งพื้นดินที่เมื่อน้ำลดจะโผล่ขึ้นมา หน้าดินมีลักษณะเลนปนทรายเป็นทำเลที่กั้งมักอาศัยอยู่ (หากนึกภาพไม่ออกให้นึกถึงดอนหอยหลอดจังหวัดสมุทรสงคราม) เหตุนี้เราจึงจำเป็นต้องใช้เรือขนาดเล็กท้องแบน เหตุผลหลักๆ เพราะต้องออกเรือในช่วงเวลาที่น้ำเริ่มลง หากใช้เรือใหญ่ท้องเรือแหลม อาจทำให้ติดเลนได้ ส่วนอุปกรณ์ที่ต้องพกไปด้วยมีหมวกกันแดด ถุงมือตาข่ายกันกั้งต่อย (หากเพิ่มครีมกันแดดไปด้วยจะดีมากครับ) ไม่รอช้าน้าแป๊ะขับเรือเดินทางออกจากหมู่บ้านไปยังอ่าวตราด ในระหว่างการเดินทางเรามาทำความรู้จัก ‘กั้ง’ วัตถุดิบที่เราจะไปหาในวันนี้กันก่อน

 

 

 

 

กั้ง, จับกั้ง, เหยีบกั้ง, เหยีบกั้ง จังหวัดตราด

 

 

 

 

กั้งที่เรารู้จักนั้นอาศัยบนโลกมาก่อนกุ้งเสียอีก จัดอยู่ในกลุ่ม ครัสเตเชียน (crustaceans) หรือสัตว์ทะเลมีเปลือกปล้อง เช่นเดียวกับกุ้งและปู อาศัยอยู่บริเวณหน้าดินทะเลที่เป็นโคลนหรือทราย อยู่ได้ตั้งแต่ระดับน้ำตื้นจนถึงน้ำลึกในระดับ 1,500 เมตรเลยทีเดียว

 

 

 

 

อีกหนึ่งจุดเด่น คือ มีดวงตาขนาดใหญ่ถึง 3 ดวง เพื่อใช้ในการล่าเหยื่อ ใช้สแกนมองภาพได้ดี และตาแต่ละดวง มองเห็นภาพได้ 3 ภาพ ทำให้มีสายตาดี รับค่าสีต่างๆ ได้มากกว่ามนุษย์เสียอีกด้วย กั้งมีฉายาว่าสัตว์ที่มีระบบ การมองเห็นภาพดีที่สุดในอาณาจักรสัตว์โลก

 

 

 

 

นอกจากสายตาดีแล้ว ยังมีอาวุธคล้ายมีดโกน และมีซี่ฟันแหลมคมเรียงกัน ใช้สำหรับฆ่าเหยื่อหรือป้องกันตัว ในส่วนนี้อันตรายมากครับ หากโดนมันดีดใส่ บอกเลยว่าอาจปวดหรือบาดมือเป็นแผลได้

 

 

 

 

เอาะ! ถึงบรรทัดนี้เรือของเราก็ได้แล่นมาถึงอ่าวตราดแล้วครับ จากนั้นน้าแป๊ะดับเครื่องยนต์เปลี่ยนมาเป็นพายแทน ผมจึงถามด้วยความสงสัยทำไมเราต้องดับเครื่องยนต์

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

หากกั้งมันได้ยินเสียดังมันจะตกใจ จากนั้นมันจะหนี ระหว่างตอบคำถามของผมตาของน้าแป๊ะก็มองหาทำเลในการจอดหากั้ง ได้ที่จอดเรือแล้ว นิ้วของน้าแป๊ะชี้ไปยังรูที่อยู่ใต้น้ำตื้นๆ ให้รู้ว่าเป็นที่อยู่อาศัยของกั้ง ลักษณะของรูที่ตัวกั้งซ่อนอยู่ รูจะกลมคล้ายปากแก้ว และต้องมีรู 2 รูใกล้กัน หากสังเกตรูจะเล็กใหญ่ไม่เท่ากัน ห่างกันไม่เกิน 2 ฟุตเป็นทางเข้า และออกของกั้งครับ

 

 

 

 

ไม่รีรอน้าแป๊ะก็กระโดดลงจากเรือ แล้วสอนวิธีการเหยียบกั้ง

 

 

 

 

เวลาจะเหยียบกั้งนี่นะ เท้าหนึ่งต้องเหยียบไว้หนึ่งรูปิดทางออก ช่วงเวลาที่เท้าเหยียบลงไปกั้งมันจะตกใจรีบมาอีกรู เราจะเอามือล้วงสวนลงไป แล้วรีบจับมันออกมา น้าแป๊ะเล่าพร้อมสาธิตด้วยการดึงกั้งออกมาได้จริงๆ ครับ ตัวใหญ่ ตัวโตมาก

 

 

 

 

กั้ง, จับกั้ง, เหยีบกั้ง, เหยีบกั้ง จังหวัดตราด

 

 

 

 

เราได้ย้ายจุดหาเปลี่ยนที่ไปเรื่อยๆ และแล้วเราได้กั้งมาจำนวน 8 ตัว ใช้เวลาค่อนวัน ทำเอาเหนื่อยล้าจนแทบไม่มีแรงที่จะปีนขึ้นเรือ ไม่แปลกใจเลยว่ากั้งตัวใหญ่ๆ จะมีราคาสูง กว่าจะได้มาแต่ละตัวต้องใช้ความชำนาญมาก ทั้งที่เรามากับนักหากั้งอาชีพยังได้น้อยเลย

 

 

 

 

กั้ง, จับกั้ง, เหยีบกั้ง, เหยีบกั้ง จังหวัดตราด

 

 

 

 

เอาล่ะ! ในเมื่อได้กั้งที่เราจะนำไปทำอาหารแล้ว เราจึงตัดสินใจแล่นเรือกลับทันที

 

 

 

 

หลังจากที่ล้างเนื้อล้างตัวเสร็จ ลุงมานะ ผู้ที่มีชื่อเสียงเรียงนามว่าเป็น ‘จุมโพ่’ (พ่อครัวที่มีหน้าที่ทำอาหารบนเรือ) ของหมู่บ้านท่าระแนะ ก็อาสาทำเมนูกั้งทอดกระเทียมพริกไทย ให้เรากินในวันนี้ครับ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

การทำกั้งกระเทียมพริกไทยของลุงมานะ จะนำกั้งไปนึ่งให้สุกก่อน เพราะหากนำกั้งไปทอดเลยจะทำให้เนื้อของกั้งหายไป พอกั้งสุกก็นำออกมาตัดเอามุมแหลมๆ ออก

 

 

 

 

ลุงบอกว่า “ต้องตัดเปิดด้างข้างของกั้งเพราะเวลากินเราต้องใช้มือแกะเปลือกมันจะไปเข้าไปตำ (บาด) มือ”

 

 

 

 

กั้ง, จับกั้ง, เหยีบกั้ง, เหยีบกั้ง จังหวัดตราด, กั้งทอดกระเทียม

 

 

 

 

ต่อมาก็โขลกกระเทียม พริกไทย เตรียมไว้ให้พร้อม จากนั้นตั้งน้ำมันบนกระทะไฟกลาง พอน้ำมันเริ่มร้อน นำกั้งที่เตรียมไว้ลงทอด ทอดจนกั้งมีลักษณะกรอบ จากนั้นใส่กระเทียมและพริกไทยที่โขลกไว้ กลิ่นนี่หอมฟุ้งไปทั่วเลยครับ จากนั้นลุงมานะปรุงรสด้วยน้ำมันหอย ซอสปรุงรส และน้ำตาล ผัดให้เข้ากัน ตักใส่จาน เตรียมข้าวสวยให้พร้อม

 

 

 

 

 

 

 

 

กั้ง, จับกั้ง, เหยีบกั้ง, เหยีบกั้ง จังหวัดตราด, กั้งทอดกระเทียม

 

 

 

 

ด้วยความหิว ไม่นานทุกอย่างก็หมด ยังดีที่ผมยังพอจำรสชาติของตัวกั้งได้ กั้งทอดกระเทียมของลุงมานะแอบไหม้ไปนิด แต่เนื้อกั้งยังเด้ออยู่ ไม่เหมือนกั้งที่ได้มาจากตลาดเลยครับ ซื้อ 10 ตัวเหลือเนื้อให้กินอยู่ 3 ตัว ส่วนความสดของกั้งคือความหวาน ไม่คาว ยิ่งเป็นเมนูที่เข้ากับข้าวสวยด้วยบอกเลยว่าหยุดกินไม่ได้จริงๆ ทั้งอร่อยบวกความเหนื่อยล้าจนลืมนึกถึงความยากลำบากในการลงไปย่ำหากั้งในเลน ฮาๆ

 

 

 

 

ติดต่อเรือนำเที่ยวได้ที่ 081-161 6694 (ผู้ใหญ่สายชล สุเนตร)

 

 

 

 

อ่านบทความเพิ่มเติม

 

 

 

 

ลุยโคลนหากิน ‘หอยฉลอง หอยพอก’ หอยท้องถิ่นแห่งเมืองตราด

Share this content

Contributor

Tags:

วัตถุดิบ, อาหารทะเล

Recommended Articles

Food Storyข้าวมันทะเลบ้านบังนี เรียบง่ายแต่เท่อย่างคนเรือ
ข้าวมันทะเลบ้านบังนี เรียบง่ายแต่เท่อย่างคนเรือ

ข้าวหุงกับกะทิและสมุนไพร กินกับอาหารทะเลสดใหม่เพิ่งแกะออกจากอวน อร่อยจนลืมอิ่ม

 

Recommended Videos