ไส้อั่ว นับเป็นความชาญฉลาดของบรรพบุรุษชาวล้านนาอย่างหนึ่งในการใช้สอยทุกส่วนของหมูได้อย่างคุ้มค่า คำว่า “อั่ว” เป็นคำเมือง แปลว่า การแทรกหรือยัดไว้ตรงกลาง เมื่อนำเครื่องต่างๆยัดเข้าไปในไส้หมู จึงเรียกว่า ไส้อั่ว สูตรนี้เป็นสูตรไส้อั่วตับที่ใส่ตับเข้าไปเพิ่มความมันเเละนัว หอมกลิ่นพริกแกงเเละเครื่องสมุนไพรไทย ย่างจนสุกเกรียมหอม จนได้ออกมาเป็นไส้อั่วตับอร่อยๆ จะทำขาย ทำเเจกหรือทำไปฝากเพื่อนก็ได้

จิ้นแดง จิ้นเเห้งหรือจิ้นเกลือ คือ วิธีการถนอมอาหารของคนภาคเหนือ เเต่เดิมใช้เนื้อวัวทำให้ได้เนื้อที่มีสีเเดงเเต่ในปัจจุบันหันมาใช้เนื้อหมูมากขึ้น วิธีการทำคือสไลด์เนื้อสัตว์เป็นแผ่นบางๆ แล้วนำมาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุงต่างๆ ใส่สีผสมอาหารเพื่อทำให้เนื้อมีสีเเดง จากนั้นนำไปตากแดดให้ได้ที่แล้วนำย่างบนเตาถ่านให้พอสุกเเละเเห้ง สามารถเก็บไว้ได้นาน

พริกอั่วยัดไส้หมูชุบแป้งทอด เมนูที่ใครไม่ชอบกลิ่นพริกก็สามารถกินได้ จะกินเป็นกับข้าวก็ได้ กินเล่นก็เพลิน วิธีทำก็ไม่ยาก เพียงแค่ปรุงรสหมู ยัดไส้พริก ชุบแป้งทอดก็ได้แล้ว

ไข่คว่ำ เป็นอาหารกินเล่นของชาวเหนือ จะใช้ไข่เป็ดต้มสุก ควักไข่แดงออกไปผสมกับเนื้อหมูบดตามด้วยสามเกลอ ปรุงรสด้วยน้ำมันหอย น้ำปลาและผงปรุงรส ใส่ต้นหอม นำกลับไปใส่ในเปลือกไข่ ชุบไข่ไก่ แล้วนำลงไปทอด

อาหารเหนือที่หลายคนคุ้นเคยกับเมนู จอผักกาด แกงผักกาดชนิดหนึ่งของชาวเหนือ บ้างก็เรียกเมนูนี้ว่า ผักกาดจอ หรือจอผักกาดเหนือ ซึ่งคำว่า "จอ" ในภาษาเหนือ หมายถึง ต้มผัก ส่วน "ผักกาด" มาจากคำว่า ผักกาดจ้อน หมายถึง ผักกวางตุ้งที่กำลังออกดอก สูตรนี้นำผักกาดจอมาต้มกับกระดูกหมูจนเข้าเนื้อเเละน้ำซุปกลมกล่อม เติมรสนัวจากถั่วเน่าเเผ่น จ่าวน้ำมันกระเทียมเจียวตอนสุดท้ายเพิ่มความหอมนัวให้มากยิ่งขึ้น เป็นเมนูต้องรับต้นปีใหม่ได้ดีทีเดียว

คนเมืองส่วนใหญ่เรียกกันสั้นๆว่า "เข้าต้ม" ถ้าใส่กล้วยน้ำว่าสุก "เข้าต้มกล้วย ถ้าใส่ถั่วลิส่งเรียก "เข้าต้มถั่วดิน"และถ้าโรยมะพร้าวขูดจะเรียก "เข้าต้มหัวหงอก" หรือที่รู้จักกันทั่วๆไปว่า ข้าวต้มหัวหงอก นั่นเอง นิยมทำทีละเยอะๆ หลายๆอันแล้วต้มพร้อมกันทีเดียวเพราะว่าใช้เวลาในการต้มนาน

น้ำเหมี้ยง เป็นอาหารตำรับล้านนาใช้หัวน้ำเหมี้ยง ซึ่งเป็นน้ำที่ได้จากตอนนึ่งเหมี้ยง (ใบชา) แล้วนำไปเคี่ยวจนข้นงวด คนเหนือใช้หัวน้ำเหมี้ยงในการปรุงอาหาร มีรสอูมามิและความฝาดนิดๆ จึงใช้ปรุงแต่น้อย เมนูน้ำเหมี้ยงนี้เป็นเครื่องจิ้มของคนเหนือ ใส่เนื้อหมูผัดกับเครื่องโขลก ได้แก่กระเทียม หอมแดง และกะปิ ผัดให้หอมแล้วจึงเติมน้ำต้มสุก ใส่หัวน้ำเหมี้ยง และใส่ข้าวคั่วเพื่อให้ความหอมและทำให้เครื่องจิ้มข้น หอมอร่อย กินจิ้มกับข้าวเหนียวนึ่ง แคบหมูและพริกแห้งทอด ลำแต้ๆเจ้า

ความพิเศษของข้าวต้มเมืองตากคือ เป็นข้าวต้มเสิร์ฟกับเกี๊ยวกรอบ ส่วนหมูสับนำไปผัดกับผงกะหรี่ ปรุงรส นำราดบนข้าวต้ม เลยเรียกข้าวต้มเมืองตากว่า 'ข้าวต้มผงกะหรี่'

ยวมหรืองวมเป็นผักพื้นบ้านแถบภาคเหนือตอนล่าง (อุตรดิษฐ์ แพร่ และตาก) มีฝักอ่อนรูปร่างคล้ายฝักกระถินแบนๆ ฝักสีเขียวอ่อนเนื้อบางๆ มีรสเปรี้ยวฝาด นิยมเอามากินเป็นผักลาบ ‘ส้า’ ซึ่งหมายถึงยำในภาษาเหนือ สูตรนี้ใส่เนื้อปลาทูโขลกจึงมีรสกลมกล่อม เค็ม เผ็ด เหมาะจะตัดกับรสเปรี้ยวของยวมอ่อนๆ

ขนมจีนน้ำหมู เมนูอาหารเหนือประจำจังหวัดเเพร่ โดยเสิร์ฟเส้นขนมจีนกับซุปกระดูกหมูรสนวลหวานเค็มน้ำปลาร้า หอมเครื่องสมุนไพรอย่างรากผักชี ข่าเเละตะไคร้ ต้มจนกระดุกหมูนุ่ม นิยมกินคู่กับผักลวกเเละน้ำพริกน้ำย้อย เป็นเมนูที่รสชาติไม่จัดจ้านเเต่อร่อยกลมกล่อม

หลนปลาร้าบองรสชาติจัดจ้านนัวด้วยเครื่องปลาร้าบองที่นำไปผัดกับเครื่องสมุนไพรอย่างตะไคร้ กระชายเเละหอมแดง ใส่หมูสับเเละกะทิเคี่ยวให้หอมกินคู่กับผักสดและข้าวเหนียว

หมูสับต้มเกี่ยมบ๊วย” เป็นเมนูซุปร้อนเสิร์ฟในร้านภัตาคารจีนคนจีนมักพูดว่าหมูต้มเกี่ยมบ๊วยที่ดีต้อง “เกี่ยมๆ พังๆ” (เค็มๆ หอมๆ) ซดแล้วคล่องคอ สดชื่น กินตอนเวลาหนาวๆ ได้ความรู้สึกอบอุ่นไปทั่วร่างกาย

ไส้อั่ว นับเป็นความชาญฉลาดของบรรพบุรุษชาวล้านนาอย่างหนึ่งในการใช้สอยทุกส่วนของหมูได้อย่างคุ้มค่า คำว่า “อั่ว” เป็นคำเมือง แปลว่า การแทรกหรือยัดไว้ตรงกลาง เมื่อนำเครื่องต่างๆยัดเข้าไปในไส้หมู จึงเรียกว่า ไส้อั่ว สูตรนี้เป็นสูตรไส้อั่วตับที่ใส่ตับเข้าไปเพิ่มความมันเเละนัว หอมกลิ่นพริกแกงเเละเครื่องสมุนไพรไทย ย่างจนสุกเกรียมหอม จนได้ออกมาเป็นไส้อั่วตับอร่อยๆ จะทำขาย ทำเเจกหรือทำไปฝากเพื่อนก็ได้

จิ้นแดง จิ้นเเห้งหรือจิ้นเกลือ คือ วิธีการถนอมอาหารของคนภาคเหนือ เเต่เดิมใช้เนื้อวัวทำให้ได้เนื้อที่มีสีเเดงเเต่ในปัจจุบันหันมาใช้เนื้อหมูมากขึ้น วิธีการทำคือสไลด์เนื้อสัตว์เป็นแผ่นบางๆ แล้วนำมาคลุกเคล้ากับเครื่องปรุงต่างๆ ใส่สีผสมอาหารเพื่อทำให้เนื้อมีสีเเดง จากนั้นนำไปตากแดดให้ได้ที่แล้วนำย่างบนเตาถ่านให้พอสุกเเละเเห้ง สามารถเก็บไว้ได้นาน

พริกอั่วยัดไส้หมูชุบแป้งทอด เมนูที่ใครไม่ชอบกลิ่นพริกก็สามารถกินได้ จะกินเป็นกับข้าวก็ได้ กินเล่นก็เพลิน วิธีทำก็ไม่ยาก เพียงแค่ปรุงรสหมู ยัดไส้พริก ชุบแป้งทอดก็ได้แล้ว

ไข่คว่ำ เป็นอาหารกินเล่นของชาวเหนือ จะใช้ไข่เป็ดต้มสุก ควักไข่แดงออกไปผสมกับเนื้อหมูบดตามด้วยสามเกลอ ปรุงรสด้วยน้ำมันหอย น้ำปลาและผงปรุงรส ใส่ต้นหอม นำกลับไปใส่ในเปลือกไข่ ชุบไข่ไก่ แล้วนำลงไปทอด

อาหารเหนือที่หลายคนคุ้นเคยกับเมนู จอผักกาด แกงผักกาดชนิดหนึ่งของชาวเหนือ บ้างก็เรียกเมนูนี้ว่า ผักกาดจอ หรือจอผักกาดเหนือ ซึ่งคำว่า "จอ" ในภาษาเหนือ หมายถึง ต้มผัก ส่วน "ผักกาด" มาจากคำว่า ผักกาดจ้อน หมายถึง ผักกวางตุ้งที่กำลังออกดอก สูตรนี้นำผักกาดจอมาต้มกับกระดูกหมูจนเข้าเนื้อเเละน้ำซุปกลมกล่อม เติมรสนัวจากถั่วเน่าเเผ่น จ่าวน้ำมันกระเทียมเจียวตอนสุดท้ายเพิ่มความหอมนัวให้มากยิ่งขึ้น เป็นเมนูต้องรับต้นปีใหม่ได้ดีทีเดียว

คนเมืองส่วนใหญ่เรียกกันสั้นๆว่า "เข้าต้ม" ถ้าใส่กล้วยน้ำว่าสุก "เข้าต้มกล้วย ถ้าใส่ถั่วลิส่งเรียก "เข้าต้มถั่วดิน"และถ้าโรยมะพร้าวขูดจะเรียก "เข้าต้มหัวหงอก" หรือที่รู้จักกันทั่วๆไปว่า ข้าวต้มหัวหงอก นั่นเอง นิยมทำทีละเยอะๆ หลายๆอันแล้วต้มพร้อมกันทีเดียวเพราะว่าใช้เวลาในการต้มนาน

น้ำเหมี้ยง เป็นอาหารตำรับล้านนาใช้หัวน้ำเหมี้ยง ซึ่งเป็นน้ำที่ได้จากตอนนึ่งเหมี้ยง (ใบชา) แล้วนำไปเคี่ยวจนข้นงวด คนเหนือใช้หัวน้ำเหมี้ยงในการปรุงอาหาร มีรสอูมามิและความฝาดนิดๆ จึงใช้ปรุงแต่น้อย เมนูน้ำเหมี้ยงนี้เป็นเครื่องจิ้มของคนเหนือ ใส่เนื้อหมูผัดกับเครื่องโขลก ได้แก่กระเทียม หอมแดง และกะปิ ผัดให้หอมแล้วจึงเติมน้ำต้มสุก ใส่หัวน้ำเหมี้ยง และใส่ข้าวคั่วเพื่อให้ความหอมและทำให้เครื่องจิ้มข้น หอมอร่อย กินจิ้มกับข้าวเหนียวนึ่ง แคบหมูและพริกแห้งทอด ลำแต้ๆเจ้า

ความพิเศษของข้าวต้มเมืองตากคือ เป็นข้าวต้มเสิร์ฟกับเกี๊ยวกรอบ ส่วนหมูสับนำไปผัดกับผงกะหรี่ ปรุงรส นำราดบนข้าวต้ม เลยเรียกข้าวต้มเมืองตากว่า 'ข้าวต้มผงกะหรี่'

ยวมหรืองวมเป็นผักพื้นบ้านแถบภาคเหนือตอนล่าง (อุตรดิษฐ์ แพร่ และตาก) มีฝักอ่อนรูปร่างคล้ายฝักกระถินแบนๆ ฝักสีเขียวอ่อนเนื้อบางๆ มีรสเปรี้ยวฝาด นิยมเอามากินเป็นผักลาบ ‘ส้า’ ซึ่งหมายถึงยำในภาษาเหนือ สูตรนี้ใส่เนื้อปลาทูโขลกจึงมีรสกลมกล่อม เค็ม เผ็ด เหมาะจะตัดกับรสเปรี้ยวของยวมอ่อนๆ

ขนมจีนน้ำหมู เมนูอาหารเหนือประจำจังหวัดเเพร่ โดยเสิร์ฟเส้นขนมจีนกับซุปกระดูกหมูรสนวลหวานเค็มน้ำปลาร้า หอมเครื่องสมุนไพรอย่างรากผักชี ข่าเเละตะไคร้ ต้มจนกระดุกหมูนุ่ม นิยมกินคู่กับผักลวกเเละน้ำพริกน้ำย้อย เป็นเมนูที่รสชาติไม่จัดจ้านเเต่อร่อยกลมกล่อม

หลนปลาร้าบองรสชาติจัดจ้านนัวด้วยเครื่องปลาร้าบองที่นำไปผัดกับเครื่องสมุนไพรอย่างตะไคร้ กระชายเเละหอมแดง ใส่หมูสับเเละกะทิเคี่ยวให้หอมกินคู่กับผักสดและข้าวเหนียว

หมูสับต้มเกี่ยมบ๊วย” เป็นเมนูซุปร้อนเสิร์ฟในร้านภัตาคารจีนคนจีนมักพูดว่าหมูต้มเกี่ยมบ๊วยที่ดีต้อง “เกี่ยมๆ พังๆ” (เค็มๆ หอมๆ) ซดแล้วคล่องคอ สดชื่น กินตอนเวลาหนาวๆ ได้ความรู้สึกอบอุ่นไปทั่วร่างกาย